بهرام بيضايي در آغاز «مرگ يزدگرد»، منبع داستان فرار و مرگ يزگرد سوم به دست يک آسيابان را به «تاريخ» منتسب مي‌کند. اشاره‌ي بيضايي به خود کلمه‌ي تاريخ و نه کتاب و سند و منبع مشخص ديگري، استعاره‌اي از روايت تاريخ در معناي پيشامدرن آن است که همواره خطي، غير انسان‌شناسانه و به دور از امکان ثبت و ضبط وقايع با در نظر گرفتن همه‌ي آن نقطه‌نقطه‌هايي‌ست که مسير جوامع گونه‌گون انساني را‌ در لحظه‌هاي سرنوشت‌سازشان تعيين کرده‌اند. از نيمه‌هاي قرن بيستم بود که آن انگاره‌ي پيشيني از تاريخ انسان و زمين به‌کلي تغيير کرد و مورخان بسياري تلاش کردند هستي انساني را با پژوهش‌هايي نوين و درعين‌حال انتقادي، به پرسش کشيده و نظرگاه يک‌دست‌کننده‌ي مورخان پيشين را زيرورو کنند. کتاب «اسلحه، ميکرب و فولاد: سرنوشت جوامع انساني» کتابي‌ست در باب اين پرسش که چگونه از 13 هزار سال پيش که پايان آخرين عصر يخبندان است، تاريخ قاره‌هاي متفاوت و مردمانشان، سرنوشتي متفاوت داشته‌است؟ «جرد دايموند» در کتاب منحصربه‌فرد و پيش‌رو‎‌اش، روايت ساده‌انگار، واپسگرا و استعماري نوشتار تاريخ پيش‌ازاين را دگرگون کرده و به انسان و جهان در سراسر جغرافياي زيستي نوع بشر نگاه مي‌کند. اسلحه، ميکرب و فولاد، با تغيير زاويه‌ي ديدي که همواره حجم عظيمي از تاريخ را از اوراسياي غربي شرح داده، به جوامع بومي ديگر نقاط جهان رفته و سعي مي‌کند با دادن وزن بيشتري به آن جوامع، سير تغيير و تحولات بشر را با دقتي توضيح دهد که تاکنون وجود نداشته است. اين کتاب، يک تاريخ‌نگاري نوين و موجز است در خصوص چگونگي و چرايي تاريخ‌هاي متفاوت مردمان گوناگون سرتاسر زمين و سرنوشت‌هاي متفاوت‌‌شان که بدون مداقه در آن‌ها، مي‌توان گفت، از انسان و تاريخش، هيچ نمي‌دانيم!