عمر خيّام نيشابوري که خيامي، خيام نيشابوري و خيامي النّيسابوري هم ناميده شده‌است، همه‌چيزدان، فيلسوف، رياضي‌دان، ستاره‌شناس و شاعر رباعي‌سراي ايراني در دوره ي سلجوقي است. گرچه جايگاه علمي خيام برتر از جايگاه ادبي اوست و لقبش «حجّةالحق» بوده‌است، ولي آوازه ي وي مديون رباعياتش است که شهرت جهاني دارد. رباعيات خيام به بيشتر زبان‌هاي زنده برگردان شده‌است. آوازه ي وي در غرب به‌طور مشخص بيشتر مديون ترجمه ي ادوارد فيتزجرالداز رباعيات او به زبان انگليسي است. يکي از برجسته‌ترين کارهاي وي را مي‌توان سروسامان دادن و سرپرستي محاسبات گاه‌شماري ايران در زمان وزارت خواجه نظام‌الملک، که در دوره ي پادشاهي ملک‌شاه سلجوقي (???–??? هجري قمري) بود، دانست؛ محاسبات منسوب به خيام در اين زمينه، هنوز معتبر است و دقتي به مراتب بالاتر از گاه‌شماري ميلادي دارد.. ايم کتاب که در در دو دفتر نوشته شده است متني قابل اعتماد از رباعيات خيام و ديگر خيامانه‌هاي تاريخ رباعي فارسي به دست مخاطبان مي دهد. دفتر اول، نبه انتخاب رباعيات خيام از منابع کهن پرداخته شده است: معيار اول، شناسايي منابع کهن، ارزيابي و دسته‌بندي آن‌ها و به‌کارگيري اصل تواتر و تکرار رباعيّات منسوب به خيام در ‌آن‌هاست. معيار دوم، شناسايي گويندگان واقعي رباعياتي است که طي ساليان متمادي به نام خيام مشهور شده است. و معيار سوم، داشتن قافيه‌هاي چهارگانه است. دفتر دوم را نويسنده به منتخبي از خيّامانه‌هاي پارسي، در محدود? زماني قرن پنجم تا اوايل قرن هفتم هجري، اختصاص داده است. در اين بخش، ?? رباعي خيامانه نقل شده است.