شکل، طرح و نقش آثار و اشياي تاريخي بهترين منبع براي شناخت و فهم سير تحول و تغييرات فرهنگي و هنري ساکنان اوليه ي فلات ايران است. نقش ها و طرح‌هاي آثار تاريخي برداشت‌هايي از دنياي سازندگان آن هاست. اين طرح‌ها و نقش‌ها را بايد فراتر از تصاوير در نظر گرفت. آنها بيان جهان بيني دوران خود هستند. در تحليل فرهنگ‌ها و تمدن‌هاي باستاني که در آن‌ها با فقدان منابع مکتوب مواجه ايم، تحليل تصاوير نقش ويژه‌اي ايفا مي کنند. طرح ها و نقش هاي ايراني دايره‌المعارف نقوش و طرح‌هاي ايران باستان است. در هر بخش اين کتاب ابتدا کليات تاريخي و فرهنگي هر دوره به اختصار معرفي مي‌شود و سپس ترسيم خطي نقش‌ها و طرح ها آمده است. اين کتاب منبعي مکتوب و تصويري براي هنرمندان، فعالان عرصه ي ديزاين و پژوهشگران تاريخ هنر و فرهنگ ايران است.