گفتمان و ترجمه" کتابي که توسط "علي صلح جو" نگارش و به همت نشر مرکز منتشر شده است، ديدگاهي منعطف و جديد را نسبت به برخورد مترجم با يک متن را ارائه مي دهد. علي صلح‌جو در اين کتاب تلاش کرده است که به اهميت گفتمان و برخي از موضوعات جذاب مانند "پيش فرض"، "زمينه‌ي قبلي" و "اصل همکاري" در ترجمه بپردازد. صلح‌جو که خود در زمينه ترجمه فعاليت داشته است ، در اين کتاب نسبت به ديدگاه پيشنيان خود در اين حرفه ديدگاهي انتقادي دارد. او در واقع به شکلي به افشاي تفسير نادرستي از اصل امانت در ترجمه مي پردازد که مترجمان سنتي معتقد به آن هستند. بر اساس اين ايده، مترجم بايد تا حد ممکن به مطالب اصلي بچسبد و آن را کلمه به کلمه و جز به جز ترجمه کند. اين مکتب فکري معتقد است که مترجم نبايد مفاهيم فرهنگي ناآشنا و نامناسب متن منبع را تغيير داده يا در آن دست ببرد. بلکه اين وظيفه‌ي مخاطب است که دانش و سواد خود را تا حدي افزايش دهد که بتواند جنبه‌هاي ناآشناي زبان بيگانه را درک کند. در برابر اين طرز فکر، رويکرد ديگري تحت عنوان ترجمه‌ي آزاد قرار دارد و اين يکي از آن ترجمه‌هايي است که گهگاه شکل اقتباس و بازآفريني به خود مي‌گيرد و فام ترجمه‌اي آن به کلي از بين مي‌رود.