گوگول، پيشگام بزرگ داستان‌نويسي روسي است. او نيرويي حياتي، شجاعتي مثال‌زدني، بينشي روشن و ايماني پايدار داشت که گام برداشتن در مسير درست را برايش فراهم مي‌کرد. براي همين بود که پيرواني حتي بزرگتر از خود پيدا کرد و گزاف نيست اگر گمان کنيم که در توفيق آن‌ها و شکوه آثارشان سهم دارد. تورگنيف، داستايفسکي و تالستوي، سه نويسنده‌ي برجسته‌ي داستان‌نويسي روسيه که در مهارت و شهرت از او پيشي گرفتند، هر کدام به نوعي وامدار او هستند. تالستوي، بدون الهام گرفتن از «تاراس بولبا» گوگول، معلوم نبود توفيقي در نوشتن «قزاق‌ها» به دست آورد؛ تورگنيف، احتمالا زيباترين فصل «خاک بکر» را مستقيما از «ملاکان قديم» گوگول وام گرفته است؛ و اولين رمانک داستايفسکي، «بيچارگان» (مردم فقير)، در بسياري جاها وامدار داستان «پالتو» نوشته‌ي گوگول است و خود داستايفسکي در طول داستانش به وضوح به آن اشاره مي‌کند. (از مقدمه مترجم)