کتاب عقل سليم، اثري نوشته ي توماس پين است که اولين بار در سال 1776 انتشار يافت. عقل سليم، کتابي است که ايالات متحده ي مدرن را به وجود آورد چرا که دعوت الهام بخش توماس پين در اين اثر باعث شد ميليون ها آمريکايي عليه سيطره ي بريتانيا بر کشورشان همدل شوند. اين کتاب که شش ماه قبل از «اعلاميه ي استقلال آمريکا» به چاپ رسيد، دعوتي پرشور و احساس براي آمريکا بود تا خود را از سلطه ي حکومتي خارجي رها کند و دولتي مستقل را شکل دهد. پين با انتقادهاي تند خود از پادشاهي موروثي و نهادهاي اشرافي، شروعي تازه را براي کشور خود متصور شد و از آزادي هاي فردي، برابري اجتماعي و پيشرفت هاي اقتصادي و فرهنگي سخن گفت. پين، توده ي مردم را مخاطبين اصلي اين کتاب در نظر گرفت و با لحن قاطعانه و روح بخش خود توانست بر اتحاد آن ها تأثير شگرفي بگذارد.