"آخرين موومان" اثري تأمل‌برانگيز و عميقا تأثيرگذار از نويسنده‌ي اتريشي رابرت زتالر است که به دليل نثر مينيماليستي و در عين حال شاعرانه‌اش شناخته مي‌شود. در اين رمان، زتالر به آخرين سفر خيالي گوستاو مالر، آهنگساز و رهبر ارکستر نامدار، مي‌پردازد و روايت را به مراقبه‌اي دروني درباره‌ي حافظه، فقدان و ناپايداري زندگي بدل مي‌کند. با همان آرامش عميقي که امضاي آثار اوست، زتالر تصويري صميمي از ذهن مردي ترسيم مي‌کند که در آستانه‌ي مرگ، به گذشته‌اش بازمي‌گردد و پيروزي‌ها و حسرت‌هايش را مرور مي‌کند. داستان در واپسين سفر مالر در سال ???? رخ مي‌دهد؛ زماني که او، در حالي که از بيماري‌اي علاج‌ناپذير رنج مي‌برد، با کشتي از اقيانوس اطلس مي‌گذرد تا به اروپا بازگردد. روي عرشه‌ي کشتي، دور از ديگران و تنها در کنار پرستارش، او به خاطراتش پناه مي‌برد-به موسيقي‌اش، موفقيت‌هاي حرفه‌اي‌اش و رنج‌هاي عميق شخصي‌اش. ازدواج پيچيده‌اش با آلما مالر، فقدان دردناک دخترش و هزينه‌ي عاطفي وقف زندگي به هنر، همگي در ذهنش نقش مي‌بندند. رمان از طريق خاطراتي گذرا و مونولوگ‌هاي دروني، پرتره‌اي از نابغه‌اي ترسيم مي‌کند که در ميان دستاوردهاي سترگ هنري‌اش، به ناگزيري تنهايي و زوال پي برده است. در اين واپسين سفر، مالر بيش از آنکه به آينده چشم بدوزد، با گذشته‌ي خود دست‌وپنجه نرم مي‌کند، گويي که مي‌خواهد پيش از فرارسيدن سکوت، معناي زندگي و هنر را دريابد. "آخرين موومان" درون‌مايه‌اي تأملي درباره‌ي فناپذيري و ميراث دارد. تأملات مالر، تضادي ميان جاودانگي هنر و گذراي بودن زندگي انسان ايجاد مي‌کند و اين پرسش را پيش مي‌کشد که پس از نواخته شدن آخرين نت، چه چيزي از يک فرد باقي مي‌ماند؟ رمان همچنين به تنهايي و بهايي که هنر از خالق خود طلب مي‌کند، مي‌پردازد. هرچند مالر با موسيقي‌اش به شهرت و جاودانگي رسيده، اما همين وسواس هنري، او را از عزيزانش دور کرده است. زتالر با ظرافت، تقابل ميان روابط شخصي و تعهد بي‌حدوحصر به آفرينش را به تصوير مي‌کشد. نثر موجز و در عين حال شاعرانه‌ي او، ماهيت ناپايدار حافظه را بازتاب مي‌دهد؛ خاطراتي که به‌طرزي گريزپا در هم مي‌آميزند، ميان شادي و اندوه نوسان مي‌کنند و لحظاتي زودگذر را شکل مي‌دهند که در عين سادگي، ژرف و ماندگارند.
"آخرين موومان" رماني آرام اما قدرتمند است که تأثيري ديرپا بر خواننده مي‌گذارد. رابرت زتالر با زباني ساده اما سرشار از احساس، مرثيه‌اي ادبي براي يکي از بزرگ‌ترين آهنگسازان تاريخ مي‌آفريند. اين اثر، با پرداختي ظريف به خاطرات، فقدان و قدرت ماندگار موسيقي، نه‌تنها وداعي باشکوه با مالر، بلکه دعوتي به تأمل درباره‌ي زيبايي و شکنندگي زندگي است.