"چرا عقب مانده ايم؟" اثري است به قلم "علي محمد ايزدي"، که در آن به "جامعه شناسي مردم ايران" مي پردازد. "علي محمد ايزدي" در فصل نخست کتاب "چرا عقب مانده ايم؟"، با کمي تغيير در عنوان اصلي، به اين مساله مي پردازد که چرا عقب افتاده ايم؛ و در اين راستا نقش عناصر مختلفي هم چون استعمارگران، سيستم سلطنتي، حاکميت، ذخاير نفت، موقعيت استراتژيک، ناآگاهي و کمبود سواد، نقش دين و شخصيت اخلاقي ملت ايران را مورد بررسي قرار مي دهد. نويسنده مورد آخر را بازتر مي کند و در فصل دوم، ضمن تشريح شخصيت اخلاقي ايرانيان، نظريات بزرگان خارجي همچون هرودت، گزنفون، آمي ين مارسلين، گرنت واتسون، جيمس موريه، شاردن و چند تن ديگر از صاحب نظران غيرايراني را بررسي مي کند و براي اين که بحث را متعادل پيش ببرد، به نظريات بزرگان ايراني همچون حکيم ابوالقاسم فردوسي، قائم مقام فراهاني، سعدي شيرازي، ابوالقاسم حالت، سيد محمدعلي جمالزاده، سيمين بهبهاني، جلال آل احمد، مهدي بازرگان و ديگر فرهيختگان ايراني اشاره مي کند. از جمله مواردي که در کتاب "چرا عقب مانده ايم؟" توسط "علي محمد ايزدي" تحليل شده است، رفتارهايي نظير آبرودوستي، مهمان نوازي، عزت نفس، دخالت و تجسس، استهزا، سوءظن، پشت سرگويي، عجله، سمبل کاري، دوري گزيني از برنامه ريزي و کار منظم، لجبازي، انتقام جويي، دروغ گويي، تجاوز به حق ديگران، سرکشي و عدم اطاعت و چندين مورد ديگر از موارد اخلاقي مي باشد که از ديدگاه جامعه شناسي بررسي شده است. نويسنده همچنين در فصل سوم اين اثر، به تحليل شخصيت اخلاقي ايرانيان در دو بخش شناخت انسان و آسيب شناسي دروغ پرداخته که هر کدام به موضوعات مختلف تقسيم بندي شده اند.