کتاب شاردن و رامبرانت فراتر از يک نقد هنري صرف است. پروست در قالب يک آزمايش ادبي، ما را با راوي بي‌نامي همراه مي‌کند که راهنماي جواني افسرده‌حال در سفري خيالي به موزه‌ي لوور مي‌شود. در اين سير و سياحت، خوانش راوي از آثار ژان-باتيست-سيمئون شاردن، نقاش فرانسوي قرن هجدهم، به اشياء پيش پا افتاده‌ي زندگي روزمره، معنايي نو مي‌بخشد. گويي با نگاهي تازه به دنيا مي‌نگريم. سپس، تأملات او بر تابلوهاي رامبرانت، نقاش چيره‌دست هلندي، جوان ماليخوليايي را به فراسوي دنياي مادي رهنمون مي‌شود و دريچه‌اي به سوي دنياي درون مي‌گشايد.