کتاب آيدا درخت و خنجر و خاطره، مجموعه اي از اشعار نوشته ي احمد شاملو است که نخستين بار در سال 1965 به انتشار رسيد. بسياري از اشعار موجود در اين کتاب خواندني، صورتي داستاني دارند و قصه اي را روايت مي کنند، و گاهي هم مانند يک گفت و گو پيش مي روند. شاملو در اين مجموعه، احساسات مختلف و گاها متضادي را از خود به نمايش مي گذارد: گاهي فرياد عصيان سر مي دهد، گاهي سکوت پيشه مي کند، گاهي در ورطه ي نااميدي فرو مي رود، گاهي خاطراتي قديمي را از نظر مي گذراند و گاهي نيز احساس را کنار مي گذارد و با چشم عقل به دنياي پيرامون مي نگرد. اما عشق همچنان نقشي کليدي در اشعار کتاب آيدا درخت و خنجر و خاطره دارد و در نهايت، اين عشق است که کلام شاملو را آغاز مي کند و به آن پايان مي بخشد.