مقصود از اين نوشته معرفي جامع و موجزي از کتاب مثنوي معنوي است در شش فصل؛ با نظر به مطالب تاريخي، ساختاري و محتوايي و با ذکر مهمترين شروع در پژوهش ها و نسخه هاي خطي و چاپي موجود از آن. شمس تبريزي، آتش افتاده در بيشه انديشه هاي مولانا و عامل تحول روحي او سالها پيش از آنکه فکر سرايش مثنوي در خاطر مولانا بيايد در يک جمله مي گويد: خنک آنکه مولانه را يافت