کتاب سوفيا پتروونا، رماني نوشته ي ليديا چوکوفسکايا است که نخستين بار در سال 1965 وارد بازار نشر شد. اين کتاب را مي توان شرح داستاني نويسنده از دوران «پاکسازي بزرگ» (عمليات سرکوب سياسي در اتحاد جماهير شوروي از سال 1936 تا 1938 ميلادي) در نظر گرفت. سوفيا، زني بيوه است که به عنوان تايپيست در چاپخانه اي در لنينگراد کار مي کند. وقتي پسر اين شخصيت درگير ماجراها و آشوب هاي «پاکسازي بزرگ» مي شود، سوفيا به صف طويل زناني مي پيوندد که پشت در مراجع قضايي ايستاده اند با اين اميد (هرچند ناچيز) که خبري خوب را دريافت کنند. سوفيا پس از مواجهه با دنيايي که اخلاقيات در آن معنايي ندارد، به جنون پناه مي آورد؛ جنوني که خود را با توهماتي نشان مي دهد که تفاوت چنداني با دروغ هاي اطرافيانش براي محافظت کردن از خودشان ندارد. رمان سوفيا پتروونا، شرحي جذاب، کمياب و فوق العاده ارزشمند از «پاکسازي بزرگ» استالين است.