"عقل سرخ " اثري است داستاني به قلم شيخ "شهاب الدين يحيي سهروردي" که در آن دغدغه‌هاي فلسفي و عرفاني از طريق داستان و به شيوه‌اي رمزآلود به زبان پرندگان ارائه شده است. اين قصه‌ها مراحل عروج و رهايي روح از زندان جسم را پس از تقلاهاي آن به تصوير مي‌کشند. ملاقات قهرمان داستان "عقل سرخ" با پيري روحاني و گفت‌وگوهايي که طي آن اطلاعات فلسفي و عرفاني با زبان رمز به مخاطب منتقل مي‌شود، محور اصلي اين رمان‌ است. روايت "عقل سرخ " از "شهاب الدين يحيي سهروردي" با اين سوال شروع مي شود که آيا پرندگان زبان همديگر را متوجه مي‌شوند؟ عقاب که ابتدا جواب مثبتي داده، بعدا گرفتار صيادان شده و چشمان او را مي‌بنند وبه تدريج باز مي‌کنند. عقاب با مردي سرخ‌رو مواجه مي‌شود که ادعا مي‌کند "اولين فرزند خلقت" است. مرد هم کهنسال و هم جوان است، زيرا او نماينده انسان کاملي است که به شکل تمثال، قبل از خلقت در کمال مطلق مي‌زيسته است؛ اما از نظر هستي‌شناختي از خداوند که جاودانه و از اين رو قديمي‌ترين وجود جهان است، فاصله زماني زيادي دارد. نظريه‌ي علمي "شهاب الدين يحيي سهروردي" در "عقل سرخ" با زباني نمادين که مشابه زبان آواز پر جبرئيل است، بيان شده است. او برخي از موضوعات ديرينه فلسفه و عرفان اسلامي را با بهره‌گيري از تعدادي نماد و نشانه‌ي جديد مورد بحث قرار مي دهد؛ مانند تمايز بين نيروي استدلالي که از آن به عنوان عقل جزئي ياد مي‌کند و عقلي که آن را عقل کلي مي‌نامد. "سهروردي" در اين اثر بيشتر از نمادهاي زرتشتي و منابع ايران باستان استفاده کرده و فعل و انفعال بين عقل جزئي و کلي است که پايه و اساس کسب دانش را فراهم مي‌کند.