در اين کتاب ماکسيم گورکي جواني خود را با ساده ترين زباني شرح مي دهد. جنبه فکري اين کتاب بر جنبه داستاني آن مي چربد. مسائل ضروري اجتماعي و فلسفي مورد بحث قرار مي گيرد. افکار گوناگوني تجلي کرده و مورد تحليل واقع مي شود.

ن.يورنيف دوست ماکسيم گورکي فکر دانشکده رفتن را به سر او مي اندازد و گورکي را ترغيب مي کند که براي ورود به دانشکده به قازان برود و در همين روايت است که با رسيدن به قازان پي مي برد دشواري تحصيل در دانشکده هاي دوره تزاريسم اين فرصت را نمي دهد و مي گويد که «من اگر فکر رفتن به ايران را مي کردم از فکر رفتن به دانشکده عاقلانه تر بود» ، هرچند امکان به دانشکده رفتن راوي / شخصيت اصلي داستان در اين روايت فراهم نمي شود اما فرصتي به دست مي آيد تا ماکسيم گورکي مانند ساير آثارش روزگار سياه مردم روسيه در دوره تزاري را روايت کند. ماکسيم گورکي در رمان دانشکده هاي من مي گويد: «نتيجه افکارم از سر گذشت هاي خويش و کتاب هايي که خوانده بودم به دستم آمده بود . براي اين که از يک امر واقعي داستان عجيبي بسازم و رشته نامريي در اساس آن ريشه دوانيده باشد زياد به خود زحمت نمي دادم».