بزرگ علوي، نويسنده و روشنفکر مشهور معاصر است که از پيشگامان عرصه ي داستان نويسي نوين در ايران محسوب مي شود. معروف ترين اثر او، مجموعه داستان هاي گيله مرد است که از داستاني با همين نام و هشت داستان ديگر به نام هاي دزاشيب، نامه ها، يک زن خوشبخت، رسوايي، يه ره نچکا، خائن، اجاره خونه و پنج دقيقه پس از دوازده تشکيل شده است. داستان گيله مرد حکايت زندگي دهقاني روستايي است که در جنگل هاي گيلان اتفاق مي افتد. او يک مبارز شورشي است که عليه ستم هاي حاکم قيام کرده و همسر او به دست ماموران کشته شده است. داستان در دو بخش بيرون و درون اتفاق مي افتد. بخش بيرون از تعاملات دو ماموري که گيله مرد را به پاسگاه مي برند تشکيل شده که يکي از آن ها بد ذات است و با کنايه و توهين گيله مرد را مي آزارد. ديگري اما ساکت است و زنداني را در سکوت همراهي مي کند. اين خاموش بودن مامور دوم خود براي گيله مرد آزار دهنده است.
بخش دروني رمان درون ذهن گيله مرد سپري مي شود و به افکار او درباره ي صغرا، همسر محبوبش که بي گناه کشته شد و طفل شش ماهه اي که با مرگ مادر در کومه جا مانده و سرنوشت نامعلومي دارد، مي پردازد. افکار گيله مرد بين گرفتن انتقام صغرا و پيدا کردن راه فرار براي بازگشت پيش فرزندش در جريان است.
همزمان با ورود اين سه نفر به قهوه خانه اي که بين راه قرار دارد، مردي بلوچ که به اجبار به گيلان فرستاده شده و از خانواده ي خود دور افتاده است با گيله مرد مواجه مي شود و گفت گوي اين دو نفر داستان را در مسيري خواندني و گيرا هدايت مي کند.
اين روايت جذاب از داستان دو تفکر شورشي و انقلابي و در عين حال تضاد طبيعت و خوي آن ها يکي از مهم ترين آثار در ادبيات داستاني ايران محسوب مي شود.