کتاب شهريار، اثري نوشته ي نيکولو ماکياولي است که در سال 1513 به رشته ي تحرير درآمد. اين کتاب، اثري پيشگامانه و جريان ساز در حوزه ي فلسفه ي سياسي مدرن است و ماکياولي را اغلب به خاطر خلق آن به ياد مي آورند. کتاب شهريار که به عنوان رساله اي در مورد بايدها و نبايدهاي حکمراني براي شاهزداگان نگاشته شد، يکي از اولين و تأثيرگذارترين آثار در عرصه ي علوم سياسي در سطح جهان است. ماکياولي، توصيه هاي فراواني را در مورد چگونگي رسيدن به موفقيت در فرمانروايي در اين اثر گنجانده و اگرچه کتاب شهريار در اويل سده ي شانزدهم ميلادي نوشته شد، ايده ها و اطلاعات موجود در آن، در دنياي امروز نيز بسيار ملموس و آشنا جلوه مي کند. تفاوت اصلي اين کتاب با ساير آثار ادبي سياسي، جدا کردن آرمان گرايي هاي اخلاقي و هنجارهاي انساني از ملزومات و نيازهاي حکومت کردن در دنياي واقعي است. همين جنبه از اثر ماکياولي است که باعث شده نام اين نويسنده، يادآور فرصت طلبي هاي غيراخلاقي باشد. برخي بر اين عقيده اند که خود ماکياولي به اندازه اي که اثرش نشان مي دهد، فرصت طلب و بي توجه به اخلاقيات نبوده و کتاب شهريار را تنها براي نشان دادن ملزومات واقعي حکمراني نوشته است.