"طومار شيخ شرزين" فيلمنامه ي درخشان ديگري است از "بهرام بيضايي" که حکايت آدم هاي کمتر درک شده را بيان مي کند.
داستان "طومار شيخ شرزين" در دوراني رخ مي دهد که تاتارهاي مغول بر ايران فرمانروايي مي کردند. يکي از شاگردان شيخ شرزين، هنگام سوزاندن تعدادي از طومارهاي موجود در کتابخانه، به طور تصادفي با طوماري از استاد خود رو به رو مي شود. "طومار شيخ شرزين" که جهت دادخواهي از صاحب ديوان به نگارش در آمده، قسمتي از زندگي نامه ي دبير دارالکتاب سلطاني، شيخ شرزين بن روزبهان مي باشد. کسي که بخاطر نوشتن يک طومار به دارنامه، از جانب باقي شيوخ، به ارتداد و کفر متهم گشت.
شرزين که قهرمان اصلي داستان است، فردي است که اعتقاد قوي به خرد دارد و در طومار خود به دارنامه نيز در نعت و ستايش خرد سخن گفته است. شيخ هاي تنگ نظر و کوته بين که خود را بنده ي محض اصول پيشينيان مي دانند، از حرف هاي شرزين به دليل گفتار نو و بديعانه اش به خشم آمده و در صدد بازجويي از او برمي آيند. شرزين براي نجات از اين مهلکه، نوشته ي خود را به ابن سينا نسبت مي دهد. اما با تحسين و استقبال سلطان و شيوخ از اثري که فکر مي کردند منتسب به ابن سيناست، شرزين اعتراف مي کند که او خود آن را نوشته است. حالا صاحب ديوان و دبيري که "طومار شيخ شرزين" را پيدا کرده اند، با خواندن آن تمايل دارند که بدانند چه بر سر او آمده است و براي آگاهي از سرنوشت شرزين، نزد هر کسي که خبري از او دارد مي روند و قسمتي از زندگي اش را از زبان ديگران مي شنوند.